කුකුල් වැල් නැමැති සිහින් වේවැල් විශේෂයක් මගින් සිහින්ව ඉරා ඉතාමත් සූමට කිරීමට ලක්කර සියුම්ව කුඩා පෙට්ටියකට සමවන අයුරු වියා ගන්නා ලදුව භාවිතයට ගත්තකි. මෙම වියමන දෑතින්ම පමණක් සිදු කිරීම විශේෂත්වයකි. එසේම ලංකාවට පමණක් ආවේණික නිර්මාණයකි. අගුළු දැමිය හැකි පරිදි සකසා ඇත. රන්, රිදී, මුතු, මැණික්, ආදියෙන් සාදනු ලබන ආභරණ බහාලීමට සාදාගත් ආදිකාලීන ගෘහ භාණ්ඩයකි. මෙහි අඩිය ( පහළ කොටස ) දැවයෙන් ද ඉහල කොටස එළ හරක් අං පදම් කර සාදා ගත් කොටසකින් සාදා ඇත. පිත්තල, රිදී, නිර්මාණ ද තිබේ.
අලංකාර දැව වලින්, උදාහරණයක් ලෙස මල් බුරුත ලීයෙන් සැකසූ ආභරණ පෙට්ටිද කැස්බෑ ලෙලි වලින් තැනු ( කැස්බෑවාගේ කටු පොතු ) ආභරණ පෙට්ටිද ඇත. සමහරක් ඇත්දත් කැටයම් වලින් ද අලංකාරවත් කර ඇත. කරුවල, කොස්, වල්දෙල්, කලු මැදිරිය ආදී ශක්තිමත් ලී වලින් පොතක් හැඩයට කරන ලද නිර්මාණ සදහා “ගලෙත්තුව “යන නම භාවිතා කර ඇත. ගලෙත්තු නම් කුඩා පෙට්ටි භාවිතා කර ඇත්තේ මුදල් දැමීමට පමණි.
ඇතැම් විශාල පෙට්ටි දැව යෙන්ද යකඩ බාවිතා කරද සාදා ඇති අතර ඒවා බොහෝ විට ඇදුම් පැළදුම් දීර්ඝ දුරක් රැගෙන යාමට භාවිතා කර ඇත. දැව පෙට්ටි අලින්ගේ පිටමත බැද ගෙන යාහැකි පරිදි සකසා ඇත. යකඩ පෙට්ටියට “ට්‍රන්ක පෙට්ටිය ” යන නම භාවිතා කරයි. ( මෙය පසුකාලීනව භාවිතා කරන ලද්දකි. ) එය රැගෙන ගොස් ඇත්තේ අශ්ව කරත්ත තුලයි. පාගුල් පෙට්ටියද තවත් වර්ගයකි.
කැවිලි වර්ග තැන්පත් කිරීම, කෑම වර්ග රැගෙන යාමට අතීතයේදී වේවැල්, බටපොතු, පන් , හන, පොල් කොළ, ආදියෙන්ද පෙට්ටි නිර්මාණද ඇත. ඒවායේදී හතරමුළුද ඇතැම් විට අඩිය කොටස පමණක් හතර මුළු වනසේ. ඉහළට කවාකිරව සහ පියන කවාකාර හැඩයෙන් නිර්මාණද, සිදු කර අලංකරණය සදහා නොයෙක් වර්ණද බාවිතා කර ඇති අවස්ථා ද ඇත. පෙට්ටගම් යනු අවශේෂ භාණ්ඩ බහා තැබීමට සදා ගත් විශාල පෙට්ටි විශේෂයකි. මෙහි විශේෂත්වය වන්නේ දැව වැද්දුම් කර සකසා තිබීමයි. පියන වැසීමේදී වායු තෙරපීමක් ඇති කර ( වැකියුම් ) කෘමි උවදුරු වලින් ආරක්ෂාවන පරිදි නිර්මාණය කර තිබේ. නොයෙක් දැව නිර්මානද ඇති අතර නොයෙක් කැටයම් නිර්මාණ කර අලංකාර කර අගුළු දැමිය හැකි පරිදි සකසා ඇත.
පෙට්ටිය, පෙට්ටි,ගලෙත්තු, යන යෙදුම් ඕලන්ද භාෂාවෙන් කැඩී එන ලද වචන ලෙසට අනුමාන කළද උඩරට , පහත රට සහ උතූරු පලාත් වලද අතීතයේ සිටම මෙම නම් භාවිතා වී තිබීම හේතුවෙන් ද්‍රවිඩ, ඕලන්ද, උර්දු හෝ යන කුමන බසකින් සිංහල බසට කැඩී නිර්මාණය වූවක්ද යන්න නිසියාකාරව සොයා ගැනීමට නොහැකි විය.
මෙහි දැක්වෙන්නේ ඇමටියගොඩ
වලව්ව තුළ දක්නට ලැබෙන පෙට්ටි වර්ග කීපයකි.
කුකුල් වේවැල් ආභරණ පෙට්ටි.
කුකුල් වේවැල් ආභරණ පෙට්ටි.
කුකුල් වේවැල් ආභරණ පෙට්ටි.
ඇත් දත් අලංකරණ සහිත කැස්බෑ ලෙලි ( පොතු ) ආභරණ පෙට්ටි
කැස්බෑ ලෙලි (පොතු ) ආභරණ පෙට්ටි.
රිදී ආභරණ පෙට්ටි.
රිදී ආභරණ පෙට්ටි.
පිත්තල ආභරණ පෙට්ටි.
ගලෙත්තුව.
පිත්තල ආභරණ පෙට්ටි.
ට්‍රන්ක පෙට්ටිය සහ ලී පෙට්ටිය.
මල් බුරුත ආභරණ පෙට්ටි.
පෙට්ටගම